Przedstawiamy pierwsze wnioski z pozyskanych formularzy dotyczących potrzeb, oczekiwań oraz wyzwań rozwoju GZM. Formularz ankiety był dostępny online od 17 sierpnia do 26 września 2021 r. Oprócz tego, ankietę w wersji papierowej można było wypełnić w Punktach Obsługi Pasażera ZTM lub odesłać zdjęcie na wskazany adres mailowy. Formularz ankiety został także zamieszczony w 6 numerze magazynu „W Metropolii” . Ankiety były również zbierane podczas wydarzeń współorganizowanych przez Metropolię – w tym m.in. podczas MiastoLabu w Dąbrowie Górniczej (2.-5.09), spotkania Klubu Myśli Ekologicznej (7.09) w Siemianowicach Śląskich oraz I Metropolitalnych Dni Energii (24-25.09) w Katowicach.
Ankieta składała się z pytań zamkniętych związanych z oceną warunków życia, wyzwaniami i zaletami GZM oraz otwartych poświęconych wizji rozwoju oraz propozycji działań. Ponadto w ankiecie prosiliśmy także o wskazanie miejsca zamieszkania oraz gmin, w których respondenci najczęściej przebywają.
W badaniu wzięło udział 1 318 osób ze wszystkich grup wiekowych, w których największy odsetek stanowiły osoby w wieku 26-35 oraz 36-44. Najwięcej ankiet spłynęło od mieszkańców Katowic, Dąbrowy Górniczej, Tychów oraz Sosnowca. Katowice, były również najczęściej wskazywane jako miejsce, w którym respondenci regularnie przebywają i znają z codziennego doświadczenia. W dalszej kolejności znalazły się: Chorzów, Gliwice i Sosnowiec.
W pytaniu dotyczącym oceny warunków życia w GZM wypełniający ankietę najczęściej udzielali odpowiedzi pozytywnej oceniając jakość życia w Metropolii na poziomie dobrym lub średnim. Najniżej jakość życia w GZM oceniono w odniesieniu do stanu środowiska naturalnego – w tej kategorii udzielono najwięcej odpowiedzi negatywnych. Kolejne kategorie o dużym udziale niskich ocen to warunki mieszkaniowe i sytuacja na rynku nieruchomości oraz zagospodarowanie przestrzeni publicznych. Dla części mieszkańców, problem stanowi bezpieczeństwo publiczne oraz dostępność transportu publicznego, a także stan i jakość dróg.
Najważniejszymi wyzwaniami wskazywanymi przez mieszkańców stojącymi przed GZM do 2027 roku to przede wszystkim zagadnienia związane ze zrównoważonym rozwojem, a zwłaszcza ze środowiskiem: odpowiedź ziemia, powietrze, woda – prowadzenie działań ukierunkowanych na poprawę jakości środowiska została wskazana przez niemal dwie trzecie osób wypełniających ankietę. Kolejne trzy odpowiedzi dotyczyły kwestii transportowych oraz gospodarczych: było to zwiększenie dostępności przyjaznego środowisku transportu zbiorowego (w szczególności szynowego), transformacja przemysłowa (górnictwo) oraz tworzenie szerokiej oferty transportu zapobiegającej wykluczeniu komunikacyjnemu.
Największymi zaletami Metropolii w ocenie mieszkańców okazała się wyjątkowa w skali kraju struktura miejska, na którą składa się wiele, blisko siebie położonych gmin, o zróżnicowanym charakterze przestrzennym i urbanistycznym. Mieszkańcy często wskazywali również na wysoki potencjał zasobów ludzkich oraz gęstą i równomiernie rozłożoną sieć dróg. Na uwagę zasługuje relatywnie częste uznanie dla bogatych zasobów przyrodniczych i leśnych, a także atrakcyjność rynku pracy.
W pytaniu dotyczącym wizji GZM w 2035 roku mieszkańcy wskazywali, że Metropolia powinna rozwijać się zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju – powinna być zielona i mniej zanieczyszczona, przyjazna mieszkańcom, charakteryzująca się dobrą jakością życia, dobrze skomunikowana (z naciskiem na częste i wygodne połączenia komunikacją publiczną), a także innowacyjna i nowoczesna, konkurencyjna na poziomie krajowym i międzynarodowym, obywatelska i otwarta.
Kluczowe działania rekomendowane przez mieszkańców wspierające rozwój Metropolii dotyczyły przede wszystkim rozwoju transportu publicznego i zbiorowego, ochrony i tworzenia nowych terenów zielonych, poprawy jakości standardów planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz ograniczenia niskiej emisji oraz zanieczyszczeń z przemysłu i transportu.
Pełny raport z podsumowaniem zebranych w badaniu odpowiedzi opublikowany zostanie wkrótce na naszej stronie. Dziękujemy raz jeszcze za wzięcie udziału w badaniu i zachęcamy do dalszego włączania się w prace nad Strategią Rozwoju GZM.